Wie multifunctionele auto's van Renault gaat opnoemen, die denkt niet direct aan de jaren twintig of dertig. Maar ook toen al bouwde het merk diverse modellen die voor meerdere doelen konden worden ingezet. In Vauvillers maken we kennis met een Monaquatre Commerciale YN2.
Tekst en fotografie: Tony Vos
Renault lanceert de eerste Monaquatre van het type UY op de Parijse salon van 1931. De compacte viercilinder heeft een 1.299 cc motor die volgens de Franse wetgeving een fiscaal vermogen heeft van 7 CV. De productie start in september van dat jaar en in precies 12 maanden tijden rollen er in Billancourt 9.564 stuks van de UY van de band.
De opvolging is tweeledig. De UY1 krijgt een aantal carrosserieaanpassingen maar behoudt zijn 1,3 liter motor. Met 1.870 stuks en slechts een paar maanden productie beleeft dit model een korte carrière. Anders is het met de 8 CV Monaquatre die met de typenaam YN1 meer dan 14.000 keer wordt gemaakt. Renault neemt de commentaren op de te kleine motor ter harte en komt met een nieuwe 1.463 cc viercilinder die een grotere boring heeft. Hiermee haalt de auto een reëel vermogen van 30 pk, voldoende om bij een voertuiggewicht 1.040 kg een topsnelheid van zo'n 100 km/h te behalen. Waar de UY1 alleen als vierdeurs sedan wordt geleverd zonder wieldoppen, is de keuze bij de YN1 groter: vierdeurs met of zonder bagageruimte, een commerciale, een tweedeurs met vier zitplaatsen of met twee zitplaatsen en een grote bagageruimte. Daar komt begin 1933 nog een coach sport bij. De motorkap heeft aanvankelijk 24 louvres aan beide kanten en de grille staat rechtop. Die worden met het verschijnen van de coach sport vervangen door een licht achterover hellende grille en drie te openen kleppen aan beide kanten van de motorkap.
Die configuratie is ook te vinden op deze Monaquatre YN2, een tussenmodel dat later in 1934 plaatsmaakt voor de YN3 met een meer gestroomlijnde carrosserievorm. De volledig chromen grille helt nog wat verder achterover. Bovendien beschikt deze versie over een zogenaamde SA motor. Die letters staan voor Suspendu Amorti, een motorophanging waarmee trillingen worden uitgefilterd.
De eerste serie YN2 wordt voorzien van een rechte voorbumper, terwijl de laatste varianten een exemplaar krijgen die in het midden rond loopt. We zien bij deze auto ook een reservewiel tegen het rechter voorspatbord. Dan wordt duidelijk dat het hier om een Monaquatre Commerciale YN2 gaat. Op zoek naar het ovale plaatje komen we productienummer 7.302 tegen. Dat duidt op een productie begin maart 1934. Enige verwarring is er vanwege het losange-plaatje tegen het schutbord. Daarop lezen we het type YPB. Dat is de tweedeurs bestelversie van de Monaquatre.
We spreken Guy Prudhomme uit Vauvillers die deze Monaquatre in 1992 kocht in de buurt van Belfort. "Ik weet helaas niets van de geschiedenis van deze auto. Ik herinner me dat de man waarvan ik 'm kocht de auto had geruild tegen oud ijzer. Ook ik heb 'm weer geruild tegen een motorfiets uit 1914."
Het gebeurde in de jaren na de oorlog vaker dat papieren kwijt raakten of dat auto's tussen handelaren en slopers werden geruild zonder documenten. Als zo'n auto weer een identiteit moest krijgen, werd er ergens anders op een sloop een soortgelijk model gezocht dat wel over papieren beschikte.
Guy heeft de Monaquatre samen met zijn broer gerestaureerd. "De carrosserie was mijn verantwoordelijkheid. Ik heb 33 jaar in het schadeherstel gewerkt bij een Renault-dealer. Na drie auto's van mijn broer vroeg hij waarom ik niet een auto voor mezelf kocht. En toen liep ik tegen deze Monaquatre aan. Mijn broer heeft een grote werkplaats waar alles is gestraald. De carrosserie is helemaal op de oude manier hersteld zonder gebruik te maken van mastiek. Na twee jaar was de Renault klaar."
Bij aankoop was de Monaquatre verre van compleet. Guy vond gaandeweg een achterbrug, originele stoelen, achterbank en koplampen. Bij een Commerciale hoort een specifiek meubilair met een neerklapbare achterbank, terwijl ook de rugleuningen van de voorstoelen voorover kunnen. De achterkant kan namelijk in twee delen worden geopend om gemakkelijk grote voorwerpen te kunnen laden. Dat is ook de verklaring waarom het reservewiel niet achterop zit, maar tegen de rechter zijkant.
Met een speciale sleutel opent Guy de achterruit. De onderste helft kan hij niet demonstreren, die zit namelijk met schroeven vast aan de rugleuning van de achterbank. Omdat deze bank helemaal tegen de achterwand aan staat, biedt de Monaquatre achterin een zee aan beenruimte. Stoelen en bank zijn met kunstleer bekleed, net zoals de wanden en portierpanelen. Hieruit blijkt nog eens extra de dubbelfunctie van de Monaquatre Commerciale: door de week in gebruik voor de winkel of het bedrijf en in het weekend er op uit met het gezin. Het dashboard is volledig in de carrosseriekleur gespoten en draagt in het midden de octagonale snelheidsmeter. De pook van de drieversnellingsbak komt uit de vloer omhoog en rechts daarnaast staat de hendel voor de handrem. De voorruit kan met behulp van een draaiknop aan de onderkant worden open gedraaid. Uiteraard gaan ook de portierruiten met de bekende zwengeltjes open.
De compacte motor slaat levendig aan en laat merken er zin in te hebben. Toch merk je al direct bij het wegrijden dat het verkeer in de jaren dertig aanzienlijk minder gehaast was dan tegenwoordig. Met 30 pk heuveltje op en heuveltje af vraagt geduld en oplettendheid. Dorian rijdt mee. Hij bekijkt de verrichtingen van Guy met belangstelling. Hij heeft namelijk de Renault een week eerder van hem gekocht. Aanvankelijk vroeg hij alleen maar of de auto geleend kon worden voor het huwelijk van zijn dochter. Maar dat resulteerde uiteindelijk in de aankoop.
Guy deed na het gereedkomen vaak mee met evenementen van de AutoRetro Vosgien, een lokale oldtimerclub. Vaak reden ze dan met zo'n vijf auto's gelijk op. Maar omdat die mensen zijn gestopt, heeft ook hij het lidmaatschap beëindigd. Tijd dat anderen plezier gaan beleven aan deze multifunctionele Renault. Het kasteel en de stoeterij in Vauvillers (Haute-Saône) vormen een passende achtergrond.
En detail...
Renault Monaquatre Commerciale 1934
Specificaties (YN2)
Motor:
In de lengterichting voorin gebouwd, boring x slag 70 x 95 mm, cilinderinhoud 1.463 cc, vermogen circa 30 pk, fiscaal vermogen 8 CV, zij-klepper, automatische carburateur met constant niveau. Maximum snelheid 100 km/h.
Versnellingsbak:
Handgeschakelde, drieversnellingsbak met één achteruitversnelling. Overbrenging: 1e - 3,12, 2e - 1,86, 3e - 1,00, achteruit - 3,12. Banjo achterbrug met 9 x 47 eindoverbrenging.
Remmen:
Voetbediende mechanische rem op alle vier de wielen. Trommelremmen rondom, diameter 264 mm. Handrem op de achterwielen. Banden 12 x 45, lage druk.
Afmetingen:
Lengte 4,000 meter, wielbasis 2,650 meter, breedte 1,610 meter, spoorbreedte voor en achter 1,300 meter, voertuiggewicht 1.040 kg, inhoud brandstoftank 35 liter.