U treft het online jaarverslag 2018 aan met als onderdeel hiervan de jaarrekening 2018. Een jaar waarin veel gerealiseerd is, niet alleen in het vervoer op de weg, maar ook intern in onze eigen organisatie en de verdere uitwerking van de visie.
Met vriendelijke groet,
Mr. G.M.F. Vreuls
Directeur
B.M.T.J. op de Laak
Voorzitter
In 2017 zijn Omnibuzz en de deelnemende gemeenten geconfronteerd met een (gemiddeld) stevige stijging in het gebruik van het vervoer. Daar waar begin 2017 gedacht werd dat dit een tijdelijke stijging zou zijn die eind 2017/begin 2018 zou gaan afzwakken, bleek dit toch niet het geval.
In 2017 werd gedacht dat de stijging mogelijk veroorzaakt werd door een gestegen naamsbekendheid, een uitstekende punctualiteit en een uitstekend niveau van serviceverlening. De stijging heeft zich gedurende 2018 verder doorgezet. Het toenemen van het aantal ritten betekent ook een toename in het aantal (telefonische) boekingen. Deze stijgingen veroorzaken, naast een kostenstijging voor het vervoer, ook een kostenstijging op personeel gebied als gevolg van het verwerken van meer telefonische ritaanvragen.
Op verzoek van en in overleg met de deelnemende gemeenten is door Omnibuzz een pakket aan maatregelen uitgewerkt met als doel zowel de organisatie als de klant slimmer en efficiënter om te laten gaan met de beschikbare middelen. Van een deel van deze maatregelen ziet u in deze jaarrekening ook al de eerste voorzichtige financiële vertaling. De verwachte stijging van zowel de vervoers- als de beheerkosten is voor een deel afgezwakt. Een aantal maatregelen zal vanaf 2019 effect gaan sorteren. Omnibuzz verwacht dat zowel de vervoers- als de beheerkosten verder zullen afnemen dan wel dat de voorspelde stijging voor 2019 grotendeels wordt opgevangen. Daarnaast zullen wij in 2019, samen met de Provincie Limburg, onderzoeken welke oorzaken geleid hebben (en mogelijkerwijs nog steeds leiden) tot deze stijging. Naast de reeds genoemde mogelijke oorzaken, zal ook gekeken worden naar:
De verandering in het OV-aanbod
De demografische ontwikkelingen
Het prijsbeleid in het OV en het Omnibuzz vervoer
De effecten van het landelijk beleid dat inwoners langer thuis blijven wonen
Ondanks de stijging van het vervoer – en de daaraan verbonden uitdagingen voor Omnibuzz en de vervoerders - is de kwaliteit van het vervoer uitstekend gebleven.
Er is in 2018 een bedrag van per saldo € 96.000 aan bonussen uitbetaald aan de vervoerders. Ook is de klanttevredenheid over 2018 gelijk gebleven aan het niveau van 2017, namelijk een 8,2.
In december 2018 hebben onze klanten problemen bij het boeken van ritten. De oorzaak ligt in de wisseling van het ritreserveringssysteem. Na bijna 13 jaar wordt door de ontwikkelaar van het programma begin 2018 aangegeven dat het programma eind 2019 niet meer zal worden ondersteund en dat Omnibuzz op zoek moet naar een nieuw ritreserveringssysteem.
Deze uitdaging om een goed werkend, op maat gemaakt systeem, waarmee de medewerkers blind kunnen werken, te vervangen is na zorgvuldig beraad en een goede voorbereiding van start gegaan op 1 december 2018. Het nieuwe reserveringssysteem is gebouwd op een modern platform. Het moet vanaf 2019 de klant (en zijn/haar netwerk) meer mogelijkheden bieden om – 24 uur per dag - de ritten te boeken en te wijzigen. Daarnaast moet de klant zijn/haar basisgegevens in kunnen zien en deze ook – beperkt - muteren, tegen lagere maandelijkse automatiseringskosten en op termijn minder inzet van medewerkers. Dit laatste overigens bij een gelijkblijvend aantal ritten!
Ondanks de goede voorbereiding en begeleiding van zowel in- als externen, de inzet van extra personeel en veel extra technische maatregelen, hebben de klanten gedurende een aantal weken last gehad van deze noodzakelijke omschakeling. Op het moment van het schrijven van dit voorwoord, februari 2019, kan geconstateerd worden dat de wacht- en gesprekstijden weer zijn genormaliseerd. Er kan gewerkt worden aan het verder inslijpen van de routines van het nieuwe programma bij de medewerkers, hetgeen in de komende maanden zal leiden tot een afbouw van de noodzakelijke – extra aangenomen – formatie.
Voor wat betreft dit jaarverslag doet zich hierdoor een praktisch probleem voor. De kwaliteitsnorm en de daarop gebaseerde bonus dan wel malus kan voor de maand december niet berekend worden omdat de data niet volledig dan wel betrouwbaar is. Hiermee zal in de tekst van het jaarverslag rekening worden gehouden.
Op basis van de visie “Goed, veilig, betrouwbaar en betaalbaar doelgroepenvervoer voor nu en later” heeft Omnibuzz verder invulling gegeven aan de ambitie om te groeien tot een professionele regiecentrale.
De 3 pijlers waarop de visie rust zijn:
Het kantelen van vervoer en het gebruik van OV stimuleren (pijler 1)
Efficiënter organiseren van doelgroepenvervoer (pijler 2)
Omnibuzz als slimme organisatie (pijler 3)
Kantelen vervoer en het gebruik van OV stimuleren (pijler 1)
In 2017 is de Voor Elkaar Pas (VEP) geïntroduceerd. Gedurende 2017 en 2018 is deze verder gepromoot richting de klant. Doel van de VEP is het wegnemen van zoveel mogelijk drempels om te bereiken dat klanten, daar waar mogelijk, gebruik kunnen maken van het OV. Circa 25% van de klanten maakt hiervan gebruik. Ondanks dat een aantal klanten aangeeft geen gebruik meer te kunnen of willen maken van deze mogelijkheden en hun deelname voortijdig heeft beëindigd, meldt zich ook ongeveer een gelijk groot aantal nieuwe klanten aan. In 2018 en 2019 zal het gebruik gestimuleerd worden in die zin dat het OV de voorkeur zou moeten krijgen in plaats van Omnibuzz vervoer. Samen met Arriva hebben wij gewerkt aan een promotiecampagne VEP.
Een ander onderdeel waarmee Omnibuzz in deze pijler werkt, is het geven van reisadviezen. De invoering van de AVG heeft ons echter de mogelijkheden om te gaan werken met klantprofilering doen herzien. Er vindt een heroriëntatie plaats waarbij de mogelijkheden om met MaaS-projecten (Mobility as a Service) nadere invulling te kunnen geven aan de klantadvisering worden onderzocht. In de loop van 2019 zal hieraan verder gewerkt worden.
Efficiënter organiseren van het doelgroepenvervoer (pijler 2)
Om de nadere invulling vorm te geven zijn vanaf juli 2017 drie gemeentelijke werkgroepen benoemd door het dagelijks bestuur van Omnibuzz:
De werkgroep Wmo-BG (begeleiding)
De werkgroep Leerlingenvervoer II (de werkgroep Leerlingenvervoer I had al in november 2015 een advies uitgebracht aan de toenmalige stuurgroep voor de oprichting van de nieuwe GR Omnibuzz
De werkgroep Jeugd
Tot en met juni 2018 zijn de werkgroepen vanuit Omnibuzz gefaciliteerd met een onafhankelijk voorzitter.
Het doel van de onderscheidene werkgroepen is te onderzoeken of de bedoelde vormen van gemeentelijk doelgroepenvervoer kunnen instromen in de regiecentrale. Zij krijgen de opdracht te onderzoeken welke ambtelijke en bestuurlijke vertegenwoordiging en richtlijnen nodig zijn om de financiële kaders voor het vervoer en het beheer te bepalen. Verder is het doel voorwaarden te formuleren om deze samenwerking op provinciaal niveau verder te kunnen vormgeven.
De werkgroepen zijn van start gegaan en hebben intensief gewerkt om een goed advies te formuleren. Hiertoe zijn ondersteunende onderzoeken uitgevoerd door HHM (bepaling omvang WMO-bg vervoer en relevante kosten), Omnibuzz voor wat betreft de verdeling van de beheerkosten bij toevoeging van een of meerdere vervoerssoorten en EFK (advisering inzake BTW consequenties). Alle kosten dienaangaande zijn via Omnibuzz verwerkt in de jaarrekening 2017 dan wel in de onderhavige jaarrekening 2018.
Strekking adviezen
Alle werkgroepen concluderen onafhankelijk van elkaar dat het momenteel nog niet verstandig is om andere vervoerssoorten direct en Limburg breed te laten instromen bij Omnibuzz. Onduidelijkheid over volumeomvang, uitvoeringskaders en kwaliteitsnormen spelen hierbij een rol. Ook speelt bij de werkgroep Leerlingenvervoer een rol dat men constateert dat de situatie op het gebied van leerlingenvervoer aanzienlijk is veranderd sinds de oprichting van Omnibuzz. Als gevolg hiervan is de interesse voor instroom van leerlingenvervoer bij gemeenten afgenomen.
Verder vervolg
Tijdens de vergadering van het algemeen bestuur waarin ook dit jaarverslag wordt besproken, zal uitgebreid aandacht geschonken worden aan de drie adviezen, de toekomstvisie van Omnibuzz – rekening houdend met de adviezen – en de concrete vervolgstappen.
Omnibuzz als slimme organisatie (pijler 3)
Een van de eerste onderdelen waar dit echt merkbaar is, is bij de ontwikkeling van het aanbestedingsdocument voor het vervoer voor de periode 2020 – 2025/2028. Omnibuzz heeft tijdens een grondig vooronderzoek gebruik gemaakt van de in de afgelopen jaren opgedane kennis en ervaring. Rekening is gehouden met maatschappelijke ontwikkelingen en deze zijn in lijn gebracht met de geldende aanbestedingsrichtlijnen. Begin 2019 is dit document gepubliceerd en de reacties zijn lovend.
Begin 2018 is gebleken dat gemeenten meer behoefte hebben aan sturingsinformatie. De frequentie en wijze van aanlevering van sturingsgegevens is in overleg met de betrokken disciplines van de gemeenten verhoogd. Omnibuzz informeert de gemeenten periodiek over de staat van het vervoer, zowel voor wat betreft de vervoers-, de uitvoerings- en overheadkosten. De overhead als percentage van de totale kosten bedraagt voor 2018 overigens 10,6%.
In 2018 is gebleken, mede naar aanleiding van de geconstateerde volumestijgingen, dat gemeenten behoefte hebben aan een intensivering van het contact. Na een ambtelijke en bestuurlijke evaluatie en een bespreking van de resultaten zijn nadere afspraken gemaakt. Die hebben ertoe geleid dat gedurende 2019, naast de reguliere overlegmomenten, gestart wordt met themasessies waarin ambtenaren inhoudelijk voorbereid worden op hun adviserende rol bij relevante besluitvormingsthema’s.
Daarnaast zal 6x per jaar een bestuurlijke informatiebrief worden verzonden om gemeenten te informeren over de lopende gang van zaken qua vervoer en financiën alsmede actuele thema’s.
Vermeldenswaardig is dat Omnibuzz in Noord-Limburg betrokken is bij het project ‘Grip op Samenwerking’. De griffierkring Noord-Limburg heeft het verzoek gekregen om een handreiking uit te werken voor meer grip en sturing van de gemeenteraden op regionale samenwerkingsverbanden.
Insteek daarbij is het ontzorgen van gemeenteraden en Gemeenschappelijke Regelingen. Doelstelling daarbij is het bereiken van een extra efficiencyslag.
Gedurende 2019 zal Omnibuzz, samen met een aantal andere gemeenschappelijke regelingen, te weten de Veiligheidsregio Limburg-Noord, de Modulaire Gemeenschappelijke Regeling Sociaal Domein Limburg-Noord, de Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen en Regionale Uitvoeringsdienst Limburg-Noord, verder proberen invulling te geven aan deze insteek en de verbonden doelstelling.
De ervaringen en aanbevelingen uit Noord-Limburg zullen gedeeld worden en na overleg met en goedkeuring van het dagelijks bestuur, verwerkt worden in de samenwerking met de gemeenten.
Naar aanleiding van de bijstelling van de begrotingswijziging 2018-1 heeft het algemeen bestuur verzocht om de algemene reserve in te gaan zetten, teneinde het financiële effect van de kostenstijging in 2018 voor een deel op te vangen.
Hiertoe heeft Omnibuzz een voorstel uitgewerkt, waarmee het algemeen bestuur in haar vergadering van 12 december 2018 heeft ingestemd. Dit voorstel, waarmee diverse kostenposten uit de algemene reserve kunnen worden onttrokken, is in de voorliggende jaarrekening 2018 verwerkt.
In het voorstel winstbestemming wordt voorgesteld om in totaal een bedrag van € 319.848 uit te betalen aan de deelnemende gemeenten.