Verwarmingsmonteurs
Tekst Katja Keuchenius Beeld Marcel Bakker
In de verwarmingswereld volgen ontwikkelingen elkaar in rap tempo op. Telkens weer komen er nieuwe apparaten bij. Wat volgens verwarmingsmonteurs Kirsten en Erwin wel hetzelfde blijft, zijn de mensen. ‘Ik kan er een boek over volschrijven.’
Verwarmingsmonteurs krijgen tegenwoordig vaak dezelfde vraag: hoe kan ik energie besparen? Erwin Kremers en Kirsten van Kuppeveld helpen mensen daar graag bij. Ze tippen om de verwarming al een uur voor bedtijd uit te zetten en ze verlagen soms de temperatuur in de cv-ketel.
‘Vroeger vroeg niemand daarom’, zegt Erwin. ‘Gas en stroom waren goedkoop.’ Tegenwoordig probeert Nederland op allerlei manieren gas te besparen. Met betere isolatie en slimmer gebruik, maar ook met het ene nieuwe apparaat na het andere. Kirsten: ‘Laatste hoorde ik iets over een apparaat dat verwarmt met spiegels.’ Erwin knikt. ‘Ja, iedereen is het wiel aan het uitvinden.’
De verwarmingsmonteurs zijn daarom niet bang dat hun vak ooit saai wordt. Erwin leert na 28 jaar bij Feenstra nog altijd bij. Toen hij in 1996 begon, duurde het niet lang voor hij zelf op pad kon met de bus. Kirsten begon in 2023 en is nog altijd een dag per week intern in opleiding. Dat betekent niet dat het werk vroeger makkelijker was. Erwin moest, zonder navigatiesysteem, altijd zijn stadskaart erbij pakken. ‘Ik heb heel vaak staan vloeken langs de weg.’ Kirsten is dan ook blij dat zij nu een smartphone heeft. Om de weg te vinden, maar ook om collega’s te bellen als ze ergens mee vastloopt.
Die helpende hand op afstand ontbrak tijdens de beginjaren van Erwin. ‘Ik stond er bij de mensen thuis alleen voor. Zonder hulplijn ging ik ook langer door om een apparaat weer aan de praat te krijgen. Dan sloeg ik weleens aan het MacGyveren.’ Als Erwin een onderdeel niet bij zich had, zocht hij net zolang in zijn bus tot hij een onderdeel van een ander apparaat vond dat paste. ‘Dat kan nu niet meer’, zegt Erwin. ‘Een cv-ketel bestond vroeger uit vijf of zes onderdelen. Nu zijn het er honderd. Elk ringetje en schroefje is van een bepaald merk en past echt niet in een ander model.’
Voorheen werkte Kirsten in een supermarkt. Via een vriend liep ze een dagje mee bij Feenstra, omdat de techniek en de vrijheid haar wel trokken. ‘In je eigen bus op stap naar de mensen thuis. Zonder iemand die op je vingers kijkt. Dat vind ik wel chill.’
Ze gaat bij mensen langs voor standaard onderhoud aan cv-ketels en steeds vaker ook voor kleine storingen. Kirsten vindt het wel jammer dat ze de tijd van de geisers heeft gemist, want ze houdt juist van het echte sleutelen aan apparaten. Bij modernere apparatuur gebeurt er meer via schermpjes. Warmtepompen zijn nog niet Kirstens terrein, maar die lijken haar saaier. ‘Dat is toch vooral de buitenunit schoonmaken en het apparaat uitlezen?’, vraagt ze aan Erwin. Hij knikt, hoewel ook de warmtepomp zijn uitdagingen heeft. ‘Vroeger werkte je veel meer op gevoel. Je moest echt nog horen, voelen en ruiken.’ Hij zat wel eens met de schroevendraaier aan zijn oor tegen een ketel aan, om te horen waar het probleem zat. Inmiddels geven warmtepompen en zelfs cv-ketels vanzelf een code over waar een storing zit. Ook al klopt dat volgens Erwin maar in tachtig procent van de gevallen.
Als monteurs er bij een klant niet uitkomen, kunnen ze Erwin bellen. Hij werkt tegenwoordig vooral op kantoor om problemen op te lossen. Maar hij komt ook nog bij de mensen thuis. Dat zou hij ook niet willen missen. ‘Dat maakt het werk zo grappig’, zegt Erwin. ‘Elke dag is anders. Dan kom je bij iemand binnen met zilverpapier op zijn hoofd, tegen de 5G-straling. En dan moet je proberen normaal te blijven doen. Daar kan ik echt een boek over volschrijven.’
Of onvoorstelbaar vieze huizen, vult Kirsten aan. ‘En eenzame mensen die maar blijven kletsen. Dat is soms zo sneu. Ik heb inmiddels geleerd dat je iemand wel kunt onderbreken als je weer verder moet.’
Als Kirsten voor de deur staat, zijn mensen bijna altijd verbaasd. Ze vinden het vaak leuk dat er een keer een vrouw langskomt en vragen of ze de enige is. ‘Soms blijven mensen staan kijken als ik aan het werk ga. Ik weet niet of dat dan is omdat ze het interessant vinden of omdat ze zich afvragen of ik wel weet wat ik aan het doen ben.’
Kirsten vindt het wel leuk als mensen interesse tonen. Ze haalde laatst zelfs een vrouwelijke klant over om ook een keer een dagje mee te lopen bij Feenstra. Dat ging uiteindelijk toch niet door. Jammer, want nieuwe mensen zijn maar moeilijk te vinden. Doodzonde, vindt Erwin. ‘Je hebt baangarantie en je kunt er een goede boterham mee verdienen. Maar jonge mensen, ook mijn zoon, willen nu allemaal YouTuber worden.’
Kirsten: ‘Nou, misschien voor het milieu wel. Maar qua werkzaamheden vind ik cv-ketels juist leuk.’
Erwin: ‘Ja, maar niet alleen voor het milieu. Uiteindelijk raken fossiele brandstoffen gewoon op. Niet alle woningen zijn geschikt voor een all-electric warmtepomp. Daar is soms een grote verbouwing voor nodig. Maar een hybride installatie is dan een goede tussenoplossing.’
Hoeveel koffie drink je per dag?
Kirsten: ‘Ik drink geen koffie en neem altijd mijn eigen drinken mee. Soms vraag ik oudere mensen weleens om een glaasje water. Dan zijn ze blij dat ze iets voor me kunnen doen.’
Erwin: ‘Als ik tijd heb: altijd. In elk geval vijf per dag. Maar ik ga er niet altijd bij zitten. Ik zeg bij sommige dames bijvoorbeeld dat ik de koffie graag bij de cv-ketel wil. Als ik aan de keukentafel plaatsneem, kom ik niet meer weg.’
Erwin: ‘Zet je verwarming op 25 september op 25 graden. Dan merk je het alvast als er iets kapot is. Dat voorkomt een koud huis als de herfst komt. En het scheelt ons een grote piek in drukte in oktober en november.’