Focus op
Dutchbat III

Op 14 december 2020 werd wederom een lockdown afgekondigd. Die dag was er nóg een thema dat breed tot het landelijke nieuws wist door te dringen: ARQ’s onderzoek naar Dutchbat III-veteranen en hun thuisfront. Wat al langer vermoed werd, bleek waar. Veel van deze veteranen lijden 25 jaar na dato nog onder wat ze meemaakten in Bosnië, én onder de terugkomst in Nederland. Ook voor hun thuisfront is dat soms een zware opgave.

Focus op
Dutchbat III

Op 14 december 2020 werd wederom een lockdown afgekondigd. Die dag was er nóg een thema dat breed tot het landelijke nieuws wist door te dringen: ARQ’s onderzoek naar Dutchbat III-veteranen en hun thuisfront. Wat al langer vermoed werd, bleek waar. Veel van deze veteranen lijden 25 jaar na dato nog onder wat ze meemaakten in Bosnië, én onder de terugkomst in Nederland. Ook voor hun thuisfront is dat soms een zware opgave.

De val van Srebrenica

Dutchbat III was in 1995 in Bosnië voor een VN-missie. Het bataljon kon niet voorkomen dat Bosnisch-Servische troepen de enclave Srebrenica binnenvielen en uiteindelijk meer dan 8000 jongens en mannen vermoordden. Bij thuiskomst kregen de Nederlandse militairen geen heldenonthaal. Zoals één van de veteranen zegt: “We zijn in 1995 aan de schandpaal genageld door de publieke opinie. Ik heb het gevoel dat wat er ook gedaan wordt, het predicaat laf altijd aan Dutchbat III blijft hangen.”

Dutchbatters verdienen respect voor onmogelijke positie.

            ~ Ank Bijleveld, Minister van Defensie

Wat oorlog doet

Op verzoek van veteranen zelf gaf het Ministerie van Defensie opdracht voor een onderzoek naar het welzijn van Dutchbat III-veteranen en hun behoefte aan zorg, erkenning en waardering. ARQ rapporteerde de bevindingen onder de titel Focus op Dutchbat III

Projectleider Ilse Raaijmakers vertelt: “ARQ was de uitgelezen partij voor deze klus. Wij weten wat oorlog met mensen doet en zijn gespecialiseerd in onderzoek naar en behandeling van psychotrauma, onder meer bij veteranen met PTSS. De onderzoekers van ARQ weten hoe je onderzoek doet onder mensen die ingrijpende gebeurtenissen hebben meegemaakt.”

We hebben niet óver de Dutchbat III-veteranen gesproken maar mét hen. Zo hebben we het vertrouwen gewonnen van een groep die veelal het vertrouwen kwijt is in welke instantie dan ook.

Vertrouwen winnen

Een team van ARQ’s historici en (trauma)psychologen ging aan de slag. Ze verdiepten zich in wat er indertijd allemaal gespeeld heeft in Bosnië en bereidden vragenlijsten en interviews voor om de veteranen te laten vertellen over de consequenties van hun uitzending. Samen met veteranen is er veel aandacht besteed aan de toon van de brieven. Ook was er een telefoonnummer dat vijf dagen per week gebeld kon worden. Ilse Raaijmakers: “We hebben niet óver de Dutchbat III-veteranen gesproken maar mét hen. Zo hebben we het vertrouwen gewonnen van een groep die het vertrouwen veelal kwijt is, in welke instantie dan ook.”

We zijn in 1995 aan de schandpaal genageld door de publieke opinie. Ik heb het gevoel dat wat er ook gedaan wordt, het predicaat laf altijd aan Dutchbat III blijft hangen.

Een luisterend oor

De ARQ-onderzoekers zijn er trots op dat zo’n grote groep veteranen heeft meegedaan aan het onderzoek. Meer dan de helft van de aangeschreven veteranen vulde de vragenlijst in, evenals vele ‘thuisfronters’. Verdiepende interviews waren er met een deel van hen. Ilse Raaijmakers: “De reacties vanuit Dutchbat III op ons onderzoeksverslag zijn vooral positief. Wel waren er mensen teleurgesteld dat we niet ook hen interviewden. Zó graag hadden ze hun verhaal willen doen.”

Focus  

In lijn met de titel kregen de Dutchbat III-veteranen Focus op Dutchbat III als eersten aangeboden.


Daarna volgde een presentatie in Nieuwspoort met een aanbieding aan minister van Defensie Ank Bijleveld. Zij liet ter plekke weten: “Dutchbatters verdienen respect voor onmogelijke positie”.

In de media

  • Telegraaf: Onderzoek Srebrenica: een derde veteranen kampt met gezondheidsklachten 

  • Volkskrant: Eenderde Dutchbatters heeft kwarteeuw na Srebrenica nog altijd behoefte aan nazorg

  • Nu.nl: Commissie defensie: Regering moet gebaar maken naar Dutchbatters

  • Defensie.nl nieuws: Bijleveld: Dutchbatters verdienen respect voor het beste willen maken in onmogelijke positie