Een nieuw jaar voor de boeg én een jaar dichterbij 2021. Nog zo’n duizend dagen voordat de Omgevingswet een feit is. Duizend dagen om uw gemeentelijke organisatie Omgevingswet-proof te maken. ‘Dat valt best mee’, hoort u verschillende adviseurs zeggen. ‘In feite hoeft er niet veel te veranderen. Ja, een integrale omgevingsvisie. Maar dat is in een paar werksessies zo gepiept, nietwaar..?’
U heeft gelijk, ook ik stelde in een eerdere column dat de Omgevingswet geen rocket science is. En dat is het nog steeds niet. Dit wil nog niet zeggen dat er geen veranderopgave ligt voor uw gemeentelijke organisatie. Integendeel. Voldoen aan de Omgevingswet houdt meer in dan een integrale visie opstellen, een nietje erdoorheen jassen en weer vrolijk verder. Sterker nog, die omgevingsvisie is slechts het topje van de ijsberg.
Opstellen omgevingsvisie
Dit begint vaak al bij het opstellen van die visie zelf. Verschillende afdelingen (Beheer, Verkeer & Vervoer, Ruimtelijke Ordening, Milieu) komen samen. Idealiter vlooien ze bestaand beleid, vergunningen en verordeningen uit. Aan de hand hiervan legt men de relatie met de omgevingsvisie (ambities) én komen ze tot een strategische visie. Kortom, gezamenlijke afspraken en doelstellingen op het gebied van wonen, mobiliteit, groen, gezondheid en duurzaamheid. Maar dan…?
Van beleid naar uitvoering, budget en mensen
Want, waar strategisch beleid wordt gemaakt, krijg je te maken met uitvoeringsbeleid, budgetten, capaciteit en mensen. Nu maakt elke afdeling nog z’n eigen beleid, tikt dit met ‘zijn wethouder’ af en voert het vervolgens zelf uit. Straks moeten afdelingen en teams na het doorlopen van de omgevingsvisie gaan samenvoegen, samenwerken en afstemmen: dit vergt een vertaalslag in het uitvoeringsbeleid. De vraag is dan: is uw organisatie wel ingericht of uitgerust om deze nieuwe beleidslijn te vertalen in beleidsprogramma’s, begrotingen en werkplannen?
Niet vrijblijvend
De gemeente die na het opstellen van z’n strategische visie verdergaat in z’n oude denk- en werkstructuren, slaat de plank mis. Een overkoepelende visie, maar iedereen voert dit op z’n eigen manier uit. Daar kom je als gemeente niet mee weg. De omgevingsvisie is niet vrijblijvend, maar bindend. Het is geen kwestie van ambities niet gehaald, volgend jaar zien we wel verder… Want, als de provincie je hier al niet op aanspreekt, dan zijn het wel burgers, ondernemers of belangenorganisaties.
Strategie VNG
De vier Omgevingswet-invoeringsstrategieën van het VNG dragen overigens bij aan het beeld dat het met de organisatorische impact van de Omgevingswet wel meevalt. Een vernieuwende, calculerende of consoliderende strategie: alsof er zoveel te kiezen valt… Je zult als gemeente hoe dan ook kritisch naar je organisatie moeten kijken: zijn we ingericht op de Omgevingswet of niet?
Het eerlijke verhaal…? Niet iedereen wil het horen of vertellen. Maar elke gemeentelijke organisatie krijgt te maken met de veranderopgave vanuit de Omgevingswet. Ook de uwe. Voor de één weliswaar minder ingrijpend dan de ander. Maar helemaal hetzelfde blijven, is in geen geval een optie.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Suspendisse varius enim in eros elementum tristique. Duis cursus, mi quis viverra ornare, eros dolor interdum nulla, ut commodo diam libero vitae erat. Aenean faucibus nibh et justo cursus id rutrum lorem imperdiet. Nunc ut sem vitae risus tristique posuere.